Ένας κακός νόμος και η «υποχρεώση» της εφαρμογής του
«…δάσκαλοι της νεολαίας νταντάδες /
Κόβουν στα μέτρα τους τους μαθητάδες /
Κάθε σημαίας πλαισιώνουν τους ιστούς /
Με ιδεώδεις υποτακτικούς /
Που είναι στο μυαλό νωθροί /
Μα υπακοή έχουν περισσή /
Τους έχω βαρεθεί /…»
Οι παραπάνω στίχοι (του Wolf Biermann σε μετάφραση Δημοσθένη Κούρτοβικ) έχουν χρησιμοποιηθεί ήδη σε προχθεσινή δημοσίευση του alterthess.gr σχετικά με τα γεγονότα στο Χημικό του ΑΠΘ και την (τουλάχιστον) αήθη συμπεριφορά του κ. Γιαννακουδάκη. Όμως δεν είναι μόνο το Χημικό που έχει προβλήματα με τη στάση κάποιων μελών του ακαδημαϊκού προσωπικού του ΑΠΘ. Η καταγγελία της Συντονιστικής Επιτροπής της κατάληψης Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ, εναντίον της αντιπρύτανη ακαδημαϊκών υποθέσεων και προέδρου του Τμήματος μας κ. Δ. Λιάλιου, βρίσκεται αναρτημένη στο παρόν blog και τοιχοκολλημένη στο κτίριο του Τμήματος, ενώ έγινε μεγάλη προσπάθεια να τοιχοκολληθεί και στο μεγαλύτερο μέρος του πανεπιστημιακού campus του Αριστοτελείου. Να σημειωθεί δε, ότι η καταγγελία ήταν επικυρωμένη από τη Γ.Σ. των φοιτητών του τμήματος, και όχι μόνο από την επιτροπή της κατάληψης.
Μια εβδομάδα και πλέον από τότε, η κ. αντιπρύτανης επανέρχεται. Το Δ.Σ. του Συλλόγου Δημοσιογραφίας, αποφάσισε να κλείσει ραντεβού με την κ. Λιάλιου για σήμερα στις 14:00. Αποφασίσαμε να παραστούμε στον έβδομο όροφο της Πρυτανείας και τρία μέλη της κατάληψης/φοιτητές του Τμήματος, που θεωρούμε ότι δεν έχουμε εκχωρήσει δικαίωμα εκπροσώπησης σε κανέναν και εκπροσωπούμε/εκπροσωπούμαστε από μονάχα τους εαυτούς μας. Η κ. αντιπρύτανης, εμφανώς νευριασμένη, απαίτησε να παραστούν στην αίθουσα της συνάντησης (τον προθάλαμο του γραφείου της) μόνοι οι «νόμιμα εκλεγμένοι αντιπρόσωποι των φοιτητών», λέγοντας ότι θα συνομιλήσει μόνο με αυτούς. Αφού διαμαρτυρηθήκαμε, αποχωρήσαμε από την αίθουσα (ίσως φερόμενοι υπερβολικά ευγενικά) και περιμέναμε την έξοδο των συμφοιτητών μας – μελών του ΔΣ – για να μας ενημερώσουν.
Αυτά που μας μετέφεραν έξω από το κτίριο της Πρυτανείας, περιέγραφαν μια αντιπρύτανη πιστή στο προσωπείο που μας οδήγησε στο να δημοσιεύσουμε καταγγελία εναντίον της. Αρνήθηκε, με την αιτιολογία του μη νόμιμου, την πρόταση του ΔΣ για αναβολή της επαναληπτικής εξεταστικής και τη διεξαγωγή διπλής εξεταστικής την περίοδο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου. Απείλησε με την επέμβαση εισαγγελέα, εάν η κατάληψη του Σ.Φ. συνεχιστεί. Και μεταξύ άλλων, δήλωσε (χωρίς να είμαι σε θέση να αναπαράγω τα ακριβή της λόγια) αυτό που κατά καιρούς έχει επαναλάβει: «Είμαι ενάντια στον νόμο Διαμαντοπούλου, αλλά είμαι υποχρεωμένη να τον εφαρμόσω». Θα αγνοήσω τα δύο πρώτα και θα επικεντρωθώ στο τελευταίο. Άλλωστε, για τα υπόλοιπα πιστεύω ότι θα πάρει σαφή θέση η Γενική Συνέλευση του Συλλόγου.
Η ενόχλησή μου πηγάζει από την πεποίθηση της κ. Λιάλιου ότι είναι «υποχρεωμένη» να τηρήσει τον νέο Νόμο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Βλέπει μπροστά της ένα Νόμο που σκοπεύει να διαλύσει ό,τι θύμιζε το — έστω, κακό — δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο. Σκοπεύει να φτιάξει ένα καχέκτυπο της, ήδη προβληματικής, ευρωπαϊκής πανεπιστημιακής οργάνωσης, ένα πανεπιστήμιο που χρηματοδοτείται από ιδιώτες, συνδιοικείται από ιδιώτες και λειτουργεί στα πλάισια της αγοράς, σαν μια ιδιωτική εταιρία. Δηλαδή δεν λειτουργεί για το δημόσιο συμφέρον, αλλά για το ιδιωτικό συμφέρον των χρηματοδοτών του και την προσφορά του στα «θέλω» της αγοράς εργασίας. Δεν θα προσφέρει εκπαίδευση ποιοτική, διαθέσιμη σε όλους και κριτικά απελευθερωμένη, αλλά σταδιακά θα παράγει εκπαίδευση για λίγους και εκλεκτούς (ή μη-εκλεκτούς και καταχρεωμένους), στοχευμένη από ιδιωτικά συμφέροντα, ώστε να διοχετεύει στην αγορά εργασίας φτηνούς και απλά εξειδικευμένους — με μια λέξη, συμφέροντες — εργαζόμενους ή αν υπάρχουν τα απαραίτητα χρήματα, μελλοντικά μεγαλο-στελέχη επιχειρήσεων.
Συνεχίζω λοιπόν, να αναρωτιέμαι από πού πηγάζει η «υποχρέωση» της κ. Λιάλιου. Υποθέτω ότι σε μια συζήτηση μαζί της, δεν θα έπιαναν επιχειρήματα σαν κι αυτά που πηγάζουν από την φράση του Howard Zinn, «Protest beyond the law is not a departure from democracy; it is absolutely essential to it.(Η διαμαρτυρία πέραν του νόμου δεν είναι μια αποχώρηση από την δημοκρατία. Είναι εντελώς απαραίτητη γι’αυτήν)«. Θα τον θεωρούσε πιθανώς «αναρχοκομμουνιστή». Ελπίζω ειλικρινά — προσπαθώντας να αφαιρέσω κάθε ίχνος ειρωνείας από τα λόγια μου — να μην πηγάζει η «υποχρέωση» εκ του γνωστικού της αντικειμένου. Τους νόμους δεν τους φτιάχνει ο θεός, αλλά ο νομοθέτης. Ο νομοθέτης δεν δύναται να είναι αλάνθαστος και η εμπιστοσύνη στους νομοθέτες είναι μεγάλη υπόθεση στις μέρες μας. Δεν μπορούμε να υποδεχτούμε με αισιοδοξία αυτόν τον νόμο, διότι η κυβέρνηση και οι πολιτικοί της σύμμαχοι δεν εμπνέουν εμπιστοσύνη σχεδόν σε κανέναν. Τα πεπραγμένα τους δείχνουν ότι οι προθέσεις των κυβερνώντων και νομοθετούντων είναι κακόβουλες.
Το μόνο άλλο αίτιο που θα μπορούσε να την «υποχρεώνει» να κρατήσει αυτή τη στάση είναι η θέση της. Σε αυτήν την περίπτωση θεωρώ ότι έχει κι άλλες εναλλακτικές, εάν είναι ενάντια στο νόμο. Έχει την δυνατότητα να αρνηθεί να εφαρμόσει τον συγκεκριμένο νόμο και να παραιτηθεί της θέσης της αντιπρύτανη σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Αλλιώς, εάν πιστεύει ότι από την θέση της μπορεί να προσφέρει στους φοιτητές, τότε θα μπορούσε να συνταχθεί στο πλευρό τους, αρνούμενη να εφαρμόσει τον νόμο και να μην τους αντιμετωπίζει σαν εχθρούς που πρέπει να ξεγελάσει.
Εν τέλει η εφαρμογή του συγκεκριμένου νόμου μάλλον είναι επιλογή και όχι υποχρέωση της κ. Λιάλιου. Ή μήπως είναι «ηθική» η εφαρμογή ενός «ανήθικου» νόμου.
ΥΓ. Περί του ανώνυμου της υπογραφής, ενόψει και του σημερινού αντι-μαθήματος: η ταυτότητα του συγγράφοντα είναι στη διάθεση της Γενικής Συνέλευσης του Συλλόγου Φοιτητών Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ.